Mart 2019
M
m
6
Dünya genelinde oranlar düşmesine rağmen, kurumlar
vergisi önemli bir gelir kaynağı olmaya devam ediyor
OECD’nin yeni raporuna göre,
dünya genelinde geçmiş 20 yıl bo-
yunca kurumlar vergisi oranında
düşüş yönünde bir eğilim olmasına
rağmen, şirketler tarafından ödenen
vergiler, devletler için hala önem-
li bir gelir kaynağı olmaya devam
ediyor.
Yeni OECD raporu ve veri tabanı,
Kurumsal Vergi İstatistikleri,
dört
temel veri kategorisine ilişkin dün-
ya genelinden 100 ülkeden alınan
uluslararası ölçekte karşılaştırıla-
bilir istatistikleri ve analizi orta-
ya koymaktadır: kurumlar vergisi
gelirleri, yasal kurumlar vergisi
oranları, efektif vergi oranları ve
inovasyona yönelik vergi teşvikleri.
Yeni OECD analizi, kurumlar ver-
gisinin küresel düzeyde devletler
için önemli bir gelir vergisi kaynağı
olmaya devam ettiğini ortaya koy-
maktadır. 2016 yılında, kurumlar
vergisi gelirleri, veri sağlayan 88
ülkenin toplam vergi gelirlerinin
ortalama %13,3’ünü oluşturmuştur.
Bu rakam 2000 yılında %12li oran-
lardan artış göstermiştir.
OECD’deki %9’luk oran ile kar-
şılaştırıldığında, Afrika’da top-
lam gelir vergisinin ortalama
%15,3’ünü ve Latin Amerika ve
Karayip bölgesinde ise ortalama
%15,4’ü oluşturarak, kurumlar ver-
gisi gelişmekte olan ülkelerde ol-
dukça önemlidir.
Kurumlar vergisi gelirleri, aynı za-
manda GSYH’nin bir yüzdesi ola-
rak değerlendirildiğinde, veri taba-
nında bahsi geçen ülkelerde 2000
yılında GSYİH’nın %2,7’sinden
2016 yılında %3,0’a yükseldiği gö-
rülmektedir.
Yeni OECD analizi, geçmiş yirmi
yıl boyunca yasal kurumlar vergi-
si oranında net bir düşüş eğilimini
(şirketler için en yüksek kurumlar
vergisi oranı) göstermektedir. Veri
tabanı, ortalama müşterek (merkezi
ve merkeze yakın hükümet) yasal
vergi oranının 2000 yılında %28,6
iken 2016 yılında %21,4’e düştüğü-
nü göstermektedir. Veri tabanında
veri oranı verisi bulunan 94 ülke-
nin %60’ından daha fazlası, 2018
yılında ülkelerin %20’inden azına
kıyasla, 2000 yılında %30’dan daha
fazla veya eş değer bir yasal vergi
oranına sahipti.
2000 ve 2018 yılları arasındaki ya-
sal kurumlar vergisi oranları kar-
şılaştırıldığında, 2018 yılında 12
ülke aynı vergi oranına sahipken,
76 ülke daha düşük bir vergi ora-
nına sahipti. Bunların yalnızca 6
tanesinin vergi oranlarında bir yük-
seliş oldu. 2018 yılında, 12 ülkede
kurumlar vergisi rejimi yoktu veya
kurumlar vergisi oranı sıfırdı.
OECD analizi, yasal kurumlar ver-
gisi gelirlerinin birçok etkenden et-
kilendiğini ve bu sebeple en yüksek
kurumlar vergisi oranına odaklan-
manın yanıltıcı olabileceğini vurgu-
ladı. Örneğin, devletler, şirketlerin
özellikleri ve gelirlerine bağlı ola-
rak geçerli vergi oranları ile birlik-
te birden fazla vergi oranına sahip
olabiliyorlar. Yerleşik veya yerleşik
olmadıkları durumlara bağlı olarak
şirketler için farklı vergi oranları
uygulanabiliyorken, küçük ve orta
büyüklükteki işletmelere kademeli
oran yapıları veya farklı rejimler
de uygulanabilir. Bazı ülkeler be-
lirli iş kollarına farklı vergi oranları
uyguluyorken, bazıları farklı
➡➡➡
Özellikle gelişmekte olan ekonomilerde kurumlar vergisi
gelirleri oldukça önemlidir
Afrika (21) : % 15.3
Latin Amerika ve
Karayipler (25) : % 15.4
OECD:% 9.0