47

Mart 2019

Avrupa kıtasında finansal

olmayan bilginin raporlanması

KOBİ faaliyetlerinin genel olarak

çevre ve toplumu nasıl etkilediğini

açıklama konusunda işletmeler üze-

rinde giderek artan bir baskı vardır.

Avrupa’da ve hatta hemen hemen

hepsinde olmasa da dünyadaki

birçok ülkede, küçük ve orta bü-

yüklükteki işletmeler (KOBİ), özel

sektörün GSYİH’sının, istihdamın

ve çevresel ve sosyal etkinin büyük

bir kısmını temsil eder. Bunu dik-

kate aldığımızda, KOBİ’lerin söz

konusu etkileri açıklamasını gere-

kip gerekmediğinin merak edilmesi

şaşırtıcı değildir.

EFAA, Avrupa’da KOBİ’lerin Fi-

nansal Olmayan Bilgiyi Raporlama

Şartları, isimli bir araştırma yürüt-

müş, bu araştırmada 14 Avrupa ül-

kesinde KOBİ’lerin finansal olma-

yan bilgiyi (NFI) raporlamasının

niteliği ve ne ölçüde bir bilgi rapor-

lamasının gerektiğini araştırmıştır.

NFI ve Politik Öneriler

Avrupa Birliği (AB) Direktifle-

ri işletmelerin finansal tabloların

ötesinde bir raporlama yapmalarını

gerekli kılar. EFAA’nın bu çalışma-

sında yer alan çoğu AB ülkesi bahsi

geçen raporlama kurallarını geniş-

letmemiş ve KOBİ’ler ile ilgili ra-

porlama yükümlülüklerini azaltma

seçenekleri üzerine yoğunlaşmıştır.

Örneğin, 14 ülkenin 13’ü, mikro

düzeydeki işletmelerin yönetim

raporları hazırlaması veya yayınla-

masını gerekli görmüyor ve 14 ül-

kenin tamamı da yönetim raporla-

rında finansal olmayan performans

bilgisine yer vermeleri hususunda

orta büyüklükteki işletmeleri muaf

tutuyor.

Finansal Olmayan Bilgilerin Rapor-

lanması Direktifi (NFRD) yalnızca

büyük işletmelere uygulanırken,

EFAA’nı anketi, ulusal raporlama

yükümlülükleri sebebiyle, NFI ra-

porlamasının KOBİ’ler için de yay-

gın olduğunu göstermektedir. Ör-

neğin, 6 ülke, orta veya büyük işlet-

meler için yönetici raporunda diğer

içeriklerin yer verilmesini gerekli

kılıyor ve 7 ülke, hükümetlerine

sunulması için hazırlanacak veya

yayınlanacak başka raporları rutin

olarak talep etmektedir. Bu “yerel

ekstra yükümlülükler” farklılıkları

doğurmakta ve muhtemelen ülke-

ler genelinde KOBİ’ler tarafından

NFI’nin uyumunu azaltacaktır.

Bu anketin bulgularının, hem KOBİ

raporlamasının şekilsel olarak uyu-

munu sağlamak hem de AB gene-

linde şirketlerin sosyal ve çevresel

etkilerine yönelik şeffaflığı arttır-

mak isteyen düzenleyiciler ve poli-

tika yapıcılar için sonuçları olabilir.

Kurumsal yönetişim gibi yönetici

raporunda açıklanacak ekstra yerel

yükümlülükler KOBİ’ler için ida-

ri bir yükü temsil etmezken, diğer

rapor türlerindeki ekstra yerel yü-

kümlülükler bazen önemli bir yük

temsil edebilir.

AB, çevresel ve sosyal kaygılar

konusunda bilgi toplamak ve far-

kındalığı arttırmak için kurumsal

raporlamanın bir araç olmasını

isterse, o halde Muhasebe Direk-

tifinde yönetim raporu için yeni

açıklama yükümlülüklerine yer ve-

rilmesi bunu yapması için en iyi yol

olabilir. Sürdürülebilir Kalkınma

Hedeflerinin (SDG’ler) takip edil-

mesi konusundaki önem ve buna

bağlı olarak ekonomik, sosyal ve

çevresel performansın ölçülmesi-

ne olan ihtiyaç artmaktadır. Bunu

savunanlara göre, NFI raporlama,

KOBİ’lerin finansmana erişmesine,

yeni iş ortaklarını güvenceye alma-

sına, yeni tüketicileri ve müşterileri

çekmesine ve mesleğe yeteneklerin

çekmesine ve bu kişilerin elde tut-

masına yardımcı olabilir. Finansal

olmayan bilgiyi raporlamayan KO-

Bİ’ler bu faydaları kaçırabilir.

EFAA, bu durumu geliştirecek po-

litik değerlendirmeler de yapmıştır:

• Ulusal düzenleyicilerin, KO-

Bİ’leri için NFI gereklilikleri

düzenlerken NFRD’ye başvur-

maları teşvik edilmelidir; çünkü

bu, KOBİ’lerin NFI raporlama-

sının uluslararası karşılaştırıla

bilirliğini geliştirmeye yardımcı

olacaktır;

• KOBİ’ler finansal olmayan bil-

gilerin gönüllü olarak sağlanma-

sı hususunu dikkatlice değerlen-

dirmeye teşvik edilmelidir çünkü

bu durum hem kendilerine hem

de paydaşlarına ve bir bütün ola-

rak kamuya önemli fayda suna-

bilir.

• Finansal olmayan bilginin ra-

porlanması direktifinin (NFRD)

bazı unsurları KOBİ’ler tarafın-

dan gönüllü olarak adaptasyonu

için uygun olabilir.