Gündemde Öne Çıkanlar
4
YENİ GVK’DA SAFİ ARTIŞ KURAMININ
UYGULANMASI TEMEL İLKE OLMALI
Raporda, “Yeni yasa tasarında halen uygulan-
makta olan GVK’da geçerli olan kaynak ilke-
si aynen korunmuştur. Bu farklı kaynaklardan
elde edilen gelirlerin toplanarak vergilendiril-
mesi anlamına gelmektedir. Ancak farklı kay-
naklardan elde edilen gelirlerin beyan edil-
memesi durumunda, bir sonraki aşama olan
elde edilen gelirin harcanması ya da değer-
lendirilmesi aşamasında kavranmasını içeren
vergilendirme yaklaşımın benimsenmesi, ver-
gi adaleti ve vergide eşitliğin sağlanması açı-
sından önemlidir. Bu uygulama ‘gerçek gelir’in
kavranması sonucunu doğuracaktır. Gelirin ta-
nımının belirlenmesinde diğer kazanç ve
iratların, daha önce belirtilen gelir
unsurlarında yer almayan tüm
diğer kazanç ve iratları kapsar
şekilde düzenlenmesi gerek-
lidir. Böylelikle kaynak kura-
mı terk edilmeli ve yerine net
artış kuramı gelir vergisine
hakim sistem olmalıdır. Gelirin
niteliğinin bu şekildeki kabulü,
tüm gelir akımlarının sistem içine
alınmasını böylelikle vergi tabanının ge-
nişletilmesini ve vergi adaletinin gerçekleşme-
sini sağlayabilecektir” ifadeleri kullanıldı.
ASGARİ ÜCRET VERGİ DIŞI BIRAKILMALI
Raporda, halen uygulanmakta olan GVK’da
ücret gelirleri için öngörülen asgari geçim in-
dirimi [yeni yasa düzenlemesinde “ücretlerde
vergi indirimi”, md.36] uygulamasının adil bir
vergi sisteminin gereği olarak kabul edilmesinin
olumlu bir yaklaşım olduğu, ancak bu uygula-
manın kısıtlı ve yetersiz bir düzenleme olduğu
kaydedildi. Ücret dışında diğer mükelleflerin
de bu uygulama içerisinde yer alması gerek-
tiği belirtilen Raporda, “Bu uygulamanın, mü-
kelleflerin vergiye uyumu ve gerçek gelirin
kavranmasının desteklenmesi açısından uzun
dönemde alınacak yararlı sonuçları bulunmak-
tadır. Diğer bir ifadeyle, asgari yaşam düzeyi
standartları dikkate alınarak belirlenecek gelir
tutarının bütün gelir unsurları için (en az asgari
ücretin yıllık tutarı kadar) vergi dışı kalması ge-
rekmektedir” denildi.
MUAFİYET VE İSTİSNALAR GÖZDEN
GEÇİRİLMELİ
Gelir Vergisi Kanunu içindeki güncelliğini yi
tir-
miş muafiyet ve istisnaların aynen korundu-
ğunun gözlemlendiği belirtilen Raporda, bu
istisnaların, tekrar gözden geçirilmesi gerek-
tiği vurgulandı.
İSTİHDAMIM TEŞVİKİ, AR-GE VE
GİRİŞİMCİLİĞİN DESTEKLENMESİ
UYGULAMALARI OLUMLU
Raporda, istihdamın teşviki, girişimciliğin
desteklenmesi, bilişim sektörünün özel konu-
munun dikkate alınması, AR-GE indirimi ve
eğitim indirimi gibi uygulamaların, yeni iş ola-
nakları yaratması ve iş veriminin artırılma-
sı gibi sonuçlara neden olacağından
desteklenmesi gerektiğinin kabul
edilmesi gerektiği kaydedildi.
BASİT USUL KALDIRILMALI
Raporda, “Türkiye’de sosyal ve
siyasi sebeplerle bazı ticari ka-
zanç sahiplerinin vergilendirilme-
sinde farklılıklar yaratılmış olup, bu
farklılık günümüzde de ‘basit usul’ ve ‘ger-
çek usul’ olmak üzere devam ettirilmektedir.
Ancak, basit usulde vergilendirme rejimi, ha-
len Gelir İdaresi’nin yasada olmadığı halde
kendi belirlediği ölçüler çerçevesinde tespit
ettiği matrahların beyanı şeklinde uygulan-
maktadır. Dolayısıyla, Gelir İdaresi de bu mü-
kelleflerin gerçek gelirlerini beyan etmediğini
kabul etmekle birlikte, bu mükellefler nezdin-
de etkin denetim yapmamaktadır. Yapılan bu
uygulama ile de sonuçta bir nevi basit usul-
den önceki götürü vergilendirme sistemi fiilen
uygulanmaktadır. Dolayısıyla, yasal açıdan
dahi uygulanamayan bu sistemin kaldırılarak,
tüm basit usulde vergilendirilen mükelleflerin
defter tutmasının zorunlu hale getirilmesi ge-
rekmektedir. Vergi sisteminde etkinliğinin ka-
bul edilerek basit usulün kaldırılması zorun-
luluktur. Bu şekilde vergilendirilen kazançlar
içinde gerçek usul rejimine geçilmesi, belge
düzeni ve kayıt dışı ekonomi ile mücadele
ve gelirin gerçek tutarının kavranması için
önemlidir” denildi.
Asgari ücret vergi
dışı bırakılmalı, asgari
geçim indirimi gelir elde
eden tüm gerçek kişilerin
gelirleri için geçerli
olmalıdır.